Stok Devir Hızı Nedir ? Nasıl Hesaplanır ? Tüyolar

Stok Devir Hızı Nedir?

Bir işletme sahibi olduğunuzu hayal edin. Elinizde ise satmanız gereken çamaşır makineleriniz var. Yıl sonunda bu üründen kaç tane sattınız ve kaç kez yenilediniz gösteren verilere stok devir hızı denir. Stok devir hızında bir yıllık ortalama ürün veya size verilen sürede satılan ürünlerin maliyetine bakılır. Devir hızınız yüksek diye satışlarınız iyi diye bir şey yoktur. Bu hızın yüksek olması size olan talebin fazla olduğunu ve harcadığınız paranın boşa gitmediğini gösterir. Bu da doğal olarak iki taraf içinde kazançlı bir durumdur. Stok devir hızının düşük olması ile bu durumun tersini işaret eder. Net bir şekilde ifade edecek olursa sattığınız ürünlere talep yoktur ve bu ürünleri satma konusunda başarısızsınız. Bu durum;

• Ürünün reklamını iyi yapmadığınız
• Ürün fiyatlandırmasını yaparken fiyatı aynı ürünlere oranla daha yüksek belirlediğiniz,
• Ürünlerinizin kalitesiz olduğu,
• Modası geçmiş ve eski ürün sattığınız anlamına gelir.

Sonuç olarak sermayenizin büyük bir kısmı stokta satılmamış olarak öylece kalır.

Stok Devir Hızı Nasıl Hesaplanır?

Stok devir hızını hesaplamak oldukça basittir. Bunun için yapmanız gereken hesaplama şu şekildedir. Yıl boyunca sattığınız ürün maliyetinin, dönem başı elinizde olan stoklar ile dönem sonu elinizde olan stokların ortalamasına bölünmesi ile hesaplanır. Bunu basite indirgeyip matematiksel formüle dökmek gerekirse;

Stok devir hızı= satılan ürün / [(dönem başı stok + dönem sonu stok) /2] şeklindedir.

Tam olarak anlaşılması içinde bir de sayılarla örnekleyelim!

Satılan ürün: 360.000    dönem başı stok: 20.000 dönem sonu stok: 40.000

Stok devir hızı: 360.000/ [(20.000+40.000) /2] buradan çıkan sonuç ise 12’dir. Yani işletmeniz 12 defa stok yenilemiştir.

Ortalama Stokta Kalma Süresi Nedir?

Biliyoruz çok fazla matematik işlemi gibi gözüküyor ama bilgisayar ya da hesap makine yardımıyla bu işlemleri yapmak oldukça kolay. Stoklarınızın kaç defa yenilendiğini bir önceki başladığımızda anlattık. Ortalama stokta kalma süresi dediğimiz konu da ürünlerin kaç gün stokta kaldığı bilgisini bize verecektir. Bunun formülü ise şudur:

Ortalama stokta kalma süresi= 360/ stok devir hızı

Ortalama stokta kalma süresi= 360/ 12 yani sonucumuz 30’dur. Bu da demek oluyor ki işletmeniz ürün stokları 30 günde bir yenilemiştir. Bu noktada ters orantı hakimdir. Stok devir hızınız arttığı zaman ortalama stokta kalma süreniz azalacaktır.

İdeal Stok Devir Hızı Nasıl Olmalıdır?

Stok devir hızı her işletmeye göre farklılık göstermektedir.  Bu yüzden tek bir sonuç beklemeniz doğru olamayacaktır. Stok devir hızının değişmesi için pek çok neden bulunmaktadır.

• Yapmış olduğunuz iş
• Sattığınız ürün
• İşletmenizin bulunduğu pazar
• Piyasanın durumu
• Ekonomideki iniş çıkışlar

Bütün bunlar stok devir hızının sürekli olarak değişmesine sebep olur. Bundan dolayı işletmeler kendisi için ideal olan stok devir hızı neyse onu bulmalılardır. Mesela gıda sektöründe çalışıyorsanız, ürünlerinizin çabuk bozulmaması gerekir. Bu da stok devir hızınızın yüksek olması anlamını taşır. Çünkü böyle olmazsa ürünleriniz bozulur ve işletmeniz zarar eder. Elektroniklerde ise bu durum tam tersidir Ürünler gıda gibi olmadığı için bozulma riski yoktur. O yüzden işletmenizin stok devir hızı düşük olabilir.

Stok Devir Hızı Hesaplamak Neden Önemlidir?

Stok devir hızı sayesinde işletmenizin stok yönetimi konusunda birçok bilgiye erişebilirsiniz. Anlattığımız bütün bu bilgiler ile bir yıl içerisinde işletmeniz için toplam ne kadar harcama yaptığınızı kendinizde hesaplayabilirsiniz. Ayrıca stoklarınızı kaç günde bir yenilediğinizi bilip buna göre tedarikçi firmalarınızla uygun görüşme sağlayabilirsiniz. Önceden vereceğiniz siparişleri bildiğiniz zaman ise nakliye için size zaman kalacaktır. Veriler aynı zamanda size pazarlama ve reklam stratejisi yapma açısından da birtakım bilgiler verecektir. Eğer stokunuzda ürünler kalıyorsa demek ki elinizde bulunan ürünler için doğru bir pazarlama yapmıyorsunuz. Bunun içinde pazarlama stratejinizi tekrardan incelemeniz gerekir. İşte bütün bu bilgiler e-ticaret firmaları için yapı taşı niteliği taşımaktadır.

Stok Devir Hızı İçin Tüyolar

• Doğru pazarlama tekniği talepleri arttırır.
• Ürünlerinizin fiyat stratejilerini iyi analiz edin. Gerekli durumlarda mutlaka stratejinizi yenileyin.
• Tedarikçilere sipariş verirken veya aranızda belli bir sözleşme yapacaksanız indirim konusunda ortak bir noktaya varın.
• Müşteriler tarafından satın alınmış ürünler varsa bunu stoklayın.
• Elinizde bulunan ürün gruplarını daha iyi analiz edebilmek ya da anlamak için kendi tarzınıza uygun biçimde tanımlayın. Bu şekilde ürünlerin istediği şeye doğru yanıtı verebilmek için iyi bir noktada olursunuz.
• Firmanızda en çok satış yaptığınız ürünlerin stok analizini yapın.
• Ürünlerinizin eğilimlerini inceleyin. Gerekirse buna yönelik tutarlılığınızı arttırın.
• Deponuzda kalmış ve yavaş satılan ürünlerin listesini yapın. Satılmıyorsa aldığınız tedarikçiye geri iade edin ya da satış stratejinizi değiştirerek bu ürünlere promosyon yapın.
• Ekibinizi müşterilerinizin üstünde iyi bir etki bırakması için çalışmaya teşvik edin.
• Yeni başlayan ekip üyelerinin satış yapma korkularını yenmesini sağlayın.
• Yüksek satış ve çapraz satış yapabilmeleri için çalışanlarınıza eğitim verin.
• Pazarlama departmanınızdan iş kapasitesinin düşük olduğu dönemler müşteri trafiğini arttırması için görseller isteyebilirsiniz.
• Satış görevlileri müşterilerinizle en çok iletişim halinde olan kişilerdir. Bu yüzden çalışanlarınızdan hangi ürünlerin müşteriler tarafından daha çok ilgi gördüğünü öğrenin. Böylece ilerleyen süreçlerde bu ürünlere uygun bir planlama yapabilirsiniz.

Bütün bu bahsettiğimiz maddeler sizin stok devir hızınızı geliştirmeye ve mevcut pazarlama stratejinizi bir üst seviyeye taşımak açısından oldukça önemlidir.