Pazarlama bölümlerinin kullandığı temel pazarlama yöntemlerinden birine pazarlama karması denir.
Pazarlama karması, yöneticinin karar vereceği değişkenlerin bütünü olarak ifade edilir. Bu değişkenler, pazarlama yönteminin işlevselliğini de meydana getirir. Gelişen ticaretle birlikte pazarlama teknikleri de elbette gelişme gösterdi. Bu gelişmelerin etkili olanları değişkenlik göstermektedir. Her sektörün farklı pazarlama tekniğine ihtiyacı bulunur.
göstermektedir. Her sektörün farklı pazarlama tekniğine ihtiyacı bulunur.
Ticaretin gelişiminin pazarlamaya etkisiyle beraber 4P kavramı ticarî bir kavram olarak kendine yer bulur. Philip Kotler tarafından ortaya atılan bu kavram pazarlama karması nedir sorularına cevap verir niteliktedir. Rekabetin yüksek olduğu bu ticaret hayatında pazarlamanın etkisini artırmak üzere oluşturulan bir yöntem olarak değerlendirilir. 4P şu başlıklardan meydana gelmektedir.
- Product- Ürün
- Price- Fiyat
- Place- Dağıtım
- Promotion-Tutundurma
Pazarlama Karması Unsurları Nelerdir?
Yukarıda bahsi geçen ve 4P olarak adlandırılan unsurlar pazarlama karmasının unsurları olarak değerlendirilir. Pazarlamanın etkili olması adına ele alınan bu unsurlar önemlidir. Ürün, fiyat, dağıtım ve tutundurma şeklinde ifade edilen bu unsurlar zaman içinde farklı kollarla daha da genişlemiştir. Temel olarak pazarlama karması unsurları nelerdir ifade etmeye çalışacağız. Pazarlama karması unsurları dört başlık altında ele alınır:
- Ürün-Product
En temelde yer alan basamak üründür. Pazarlamanın ana etkeni olan ürünün nerede üretilip nereye ulaşacağı, bu süreçte nasıl bir planın uygulanacağına karar verilmesi açısından önemlidir. Ürün, pazarlama planlarının belirlenmesinde etkilidir. Müşterinin ihtiyacı ve talebi göz önünde bulundurularak en uygun ürün tercih edilmelidir.
- Fiyat-Price
Belirlenen ürünün bedeli ikinci etkendir. Fiyat, maliyetle doğru orantılı olacak şekilde belirlenir. Ürünün tüketiciye veya müşteriye ulaşana dek geçen süre zarfında çıkacak masrafların tamamıdır. Maliyet belirlendikten sonra ürünün bedeli belirlenir. Bu noktada ürünün satışı için fiyat önem arz eder. Doğru fiyat belirlemek için tüketicinin veya müşterinin ölçütleri dikkate alınmalıdır. Ürünün hitap ettiği kitle fiyatın belirlenmesinde önemli etkendir.
- Dağıtım-Place
Ürünün zamanında ve en iyi şekilde ulaştırılması pazarlama karmasının dağıtım başlığı altında ele alınır. Ürünün müşteri veya tüketici tarafından ulaşılabilir olması oldukça önemlidir. Pazarlamanın başarısı, bu ulaşılabilirliğe bağlıdır. İyi tanıtım yapılmış ve kitlelere duyurulmuş bir ürüne müşteri ulaşamadığı takdirde pazarlama başarısından bahsedilemez. Tüketici veya müşteri ürüne ihtiyaç duyduğu anda ulaşabilirse pazarlama başarılıdır denilebilir.
- Tutundurma-Promotion
Tutundurma tüm unsurların nihayete vardığı başlıktır. Ürününüz olduğunda fiyatını en iyi şekilde belirlediğinizde ve ulaşılabilir olduğunda son adım tutundurma faaliyetleridir. Tutundurma iyi şekilde yapılmadığı takdirde ürün tüketici ve müşteri tarafından bilinmeyecektir. Bu nedenle reklam, halkla ilişkiler, duyurular, çekiliş ve kampanyalar ile ürünün tutunmasını sağlamak gereklidir. Ürünün bilinirliği ve zihinlerde kalıcılığı artırılması için düzenli bir şekilde tutundurma çalışmaları yapılmalıdır.
Pazarlama karması unsurları ele alındığında bu karmanın amacının müşterinin ihtiyacına uygun şekilde ürünü veya hizmeti sunmak olduğunu belirtebiliriz.
Pazarlama Karması Bileşenleri 7P Nedir?
Zaman içinde 4P olarak değerlendirilen pazarlama karması bileşenleri 7P olarak genişletilmiştir. Genişletilen bu 7P içinde ilk 4P dışında insan-people, süreç-process, fiziksel varlık-physical evidence, yer almaktadır. 7P unsurları nelerdir ifade etmeye çalışacağız:
- İnsan-People
Özellikle hizmet sektöründe firmaların çalışanları önemli bir pazarlama etkenidir. Zira çalışanların tavırları markanın adını temsil ettiğinden önem arz eder. Bu doğrultuda şirketler doğru ve kalifiye çalışanları tercih etmek zorunda kalırlar. Çalışanların müşteri ile kurduğu iletişim pazarlamanın başarısını etkiler boyuttadır. Bu doğrultuda şirketler çalışanlarına iletişim eğitimleri kazandırmaya çalışırlar.
- Süreç-Process
Ürün veya hizmetin tüketiciye ulaştırılma serüveninin tamamı süreç başlığı altında ele alınır. Süreçle ilgili iyileştirme çalışmaları müşterilerin memnuniyeti ve pazarlamanın başarısı açısından önemlidir.
- Fiziksel Varlık-Physical Evidence
Son bileşen olarak fiziksel varlık ele alınır. Müşteri veya tüketici aldığı hizmet ya da ürünün yanında elle tutulur somut maddeler gördüğü takdirde pazarlamanın etkili olduğu ifade edilir. Restoran örneği üzerinden izah edildiği takdirde iyi yemek hizmeti veren restoranın çeşitli teçhizatlarının da iyi olması bu başlık altında ifade edilir. Yalnızca verilen hizmetin değil ortamın fiziksel ölçütleri, hizmetin fiziksel varlığını olumlu yönde etkiler.
Pazarlama Karması Nasıl Uygulanır?
4 ana başlıkta ele aldığımız pazarlama karması bileşenlerinin nasıl uygulanacağı da merak edilen konulardandır. Pazarlama karması nasıl uygulanır ifade etmeye çalışacağız.
- Ürün başlığında öncelikle zaman kavramına verilmelidir. Günümüzün ihtiyaçlarına uygun bir ürün olup olmadığı sorgulanmalıdır. Pazarıyla uyumlu mu ve ihtiyaçları karşılıyor mu soruları sorulmalıdır. Müşterinin tercihleri ve ürünün alternatifleri göz önünde tutulması gerek ölçütlerdir. Bunların ardından ürün belirlenmelidir.
- Fiyatlandırma aşamasında üretim maliyetleri, pazarlama masrafları, talep durumu, rakiplerin fiyatları ve piyasa ortalaması dikkat edilmesi gereken hususlardır. Ardından fiyatlar belirlenebilir.
- Tutundurma aşamasında kitleye nasıl ulaşılacağı ve kullanılacak reklam yöntemleri incelenmesi gereken noktalardır. Reklamların ne zaman verileceği belirlenmelidir.
- Dağıtım aşamasında toptan mı perakende mi olacağına karar verilmelidir. Müşterinin ürünü nasıl temin ettiği belirlenmelidir. Arada aracı var mı yok mu bilinmelidir. Satışın telefonla mı sosyal medya üzerinden gerçekleşeceğine karar verilmelidir. Bu süreçlerin tamamı, pazarlama karması nasıl uygulanır sorusunun genel cevabı olarak ifade edilebilir.